This file belongs to the TOIL package | Ten plik nale/zy do pakietu TOIL This package is public domain | Pakiet stanowi dobro powszechne For more info see `0TOILENG.LIC' | Wi/ecej informacji w ,,0TOILPOL.LIC'' ============================================================================ Na spotkaniu w Bachotku wiosn/a 1997 roku zosta/l udost/epniony pakiet TOIL przeznaczony do instalowania font/ow PostScript-owych dla potrzeb sk/ladu TeX-owego. G/l/owna idea pakietu, wykorzystuj/acego program AWK oraz METAPOST (lub METAFONT; p. punkt ``UWAGI O KONFIGURACJI'' poni/zej), polega na tym, /zeby z pliku AFM utworzy/c plik /xr/od/lowy dla METAPOST-a, kt/ory zawiera/lby informacj/e metryczn/a, czyli rozmiary znak/ow, pary kernowe, ligatury oraz korekty kursywy (kszta/lty znak/ow s/a na tym etapie nieistotne). Po przetworzeniu pliku wynikowego METAPOST-em uzyskujemy plik *.tfm, niezb/edny do sk/ladania dokument/ow TeX-em. Opr/ocz pliku *.tfm tworzone s/a r/ownie/z dodatkowe pliki dla sterownika DVIPS, mianowicie psfonts.map, oraz plik zawieraj/acy informacj/e o aktualnym uk/ladzie znak/ow, tzw. plik kodowania (encoding file). Podobne funkcje pe/lni program AFM2TFM, nale/z/acy do pakietu dystrybucyjnego sterownika DVIPS. Program ten umie nawet wi/ecej, bo obs/luguje -- w odr/o/znieniu od TOIL-a -- fonty wirtualne. Po co wi/ec tworzy/c nowe, ubo/zsze narz/edzie? Dwa grzyby w barszcz? Tak bardzo ubo/zszy od programu AFM2TFM to pakiet TOIL nie jest -- ma przede wszystkim spore mo/zliwo/sci konfigurowania, i to jest jego mocny punkt. A poza tym z font/ow wirtualnych, jak pokazuje praktyka, korzystaj/a g/l/ownie wirtuozi... Plik konfiguracyjny pakietu TOIL okre/sla, gdzie i jakie pliki wej/sciowe maj/a by/c poszukiwane oraz gdzie i jakie pliki wynikowe maj/a si/e znale/x/c. Ponadto pozwala na wygodne -- zdaniem autor/ow -- definiowanie w/lasnych uk/lad/ow znak/ow i w/lasnych zestaw/ow ligatur. Je/sli uwzgl/edni/c jeszcze, /ze u/zytkownik ma do dyspozycji r/o/zne ,,gwizdki i dzwonki'', na przyk/lad mo/zliwo/s/c zignorowania pojawiaj/acych si/e w niekt/orych fontach kern/ow mi/edzy cyframi, to my/sl/e, /ze czytelnik si/e zgodzi, i/z dwa grzyby w barszcz to w tym wypadku niekoniecznie za du/zo. Po zainstalowaniu pakietu korzystanie ze/n jest bardzo proste. Plik wsadowy o nazwie a2t.bat robi co trzeba, to znaczy tworzy plik *.tfm, psfonts.map oraz je/sli trzeba plik kodowania *.enc. Polecenie systemowe ma nast/epuj/ac/a posta/c: A2T _nazwa_fontu_ [_parametry_dodatkowe_] Parametr _nazwa_fontu_ oznacza tu dyskow/a nazw/e (w odr/o/znieniu od PostScript-owej). Podkre/sli/c nale/zy, /ze to, gdzie szuka/c danego fontu, zapisane jest w pliku konfiguracyjnym toil.cfg pakietu TOIL i /ze font mo/ze by/c mozolnie (po angielsku ,,toil'' to tyle co ,,moz/o/l'') poszukiwany w rozmaitych podejrzanych o zawieranie go kartotekach. Mo/ze wydawa/c si/e dziwne, /ze kto/s mo/ze nie wiedzie/c, gdzie jaki font si/e znajduje, ale za/l/o/zmy, /ze mamy fonty spolonizowane przez firm/e ThETA (kilkaset font/ow na trzech p/lytach CD) plus fonty TeX-owe (CM, PL, EC, Euler), fonty firmy URW dystrybuowane wraz z Ghostscriptem, fonty dostarczane z niekt/orymi sterownikami, fonty z polskiej wersji popularnego programu ColrelDRAW!, itp., itd., i za/l/o/zmy, /ze w ramach unikania ba/laganu przygotowujemy specjaln/a struktur/e kartotek i tam starannie w osobnych kartotekach uk/ladamy poszczeg/olne fonty... /Latwo sobie wyobrazi/c, /ze ju/z po paru miesi/acach przestanie by/c oczywiste, gdzie kt/orego fontu poszukiwa/c. Ma wi/ec sens zapisanie kartotek fontowych raz na zawsze (no, mo/ze raz na jaki/s czas) w pliku konfiguracyjnym. Opcjonalne _parametry_dodatkowe_ maj/a posta/c: -L[] _nazwa_pliku_definiuj/acego_ligatury_ -E[] _nazwa_pliku_definiuj/acego_kodowanie_ -M[] _nazwa_(tymczasowego)_pliku_METAPOST-owego_ -N[] _nazwa_pliku_kodowania_dla_sterownika_DVIPS_ -X[] _przeskalowanie_poziome_fontu_ -I[] _dodatkowe_pochylenie_fontu_ -G[] _0 lub 1_ -B[] _kod znaku_ (Spacja w nawiasach kwadratowych oznacza opcjonalny odst/ep, du/ze i ma/le litery s/a uto/zsamiane.) Ni/zej om/owione jest pokr/otce znaczenie poszczeg/olnych parametr/ow: -L Parametr ten okre/sla nazw/e pliku zawiaraj/acego informacje o ligaturach; plik powinen mie/c w pierwszym wierszu nast/epuj/acy nag/l/owek (spacje na pocz/atku wiersza s/a ignorowane): OPTIONAL LIGATURES FOR TOIL Dalsze wiersze zawieraj/a tr/ojki nazw PostScript-owych, np.: f f ff W tym wypadku oznacza to, /ze dwie litery f powinny zosta/c zast/apione pojedynczym symbolem o nazwie ff -E Parametr ten okre/sla nazw/e pliku definiuj/acego uk/lad znak/ow dla TeX-a (niekoniecznie jest to uk/lad zgodny z uk/ladem wbudowanym w font PostScriptowy); plik powinen mie/c w pierwszym wierszu nast/epuj/acy nag/l/owek (spacje na pocz/atku wiersza s/a ignorowane): EXTERNAL ENCODING FOR TOIL nast/epny wiersz jest traktowany jako komentarz dla pliku TFM, a dalsze wiersze zawieraj/a pary kod-nazwa (oddzielone odst/epem), np. 155 Zdotaccent Je/sli parametr ten nie zostanie podany, u/zywany jest uk/lad znak/ow wyst/epuj/acy w pliku AFM. UWAGA: Jest pewien k/lopot z nazewnictwem polskich znak/ow diakrytycznych, mianowicie niekt/orzy tw/orcy font/ow stosuj/a nazw/e ,,zdotaccent'' i ,,Zdotaccent'', a niekt/orzy ,,zdot'' i ,,Zdot''. Wyrocznia, tj. firma Adobe, tworzy nazwy znak/ow diakrytycznych przez konkatenacj/e nazwy znaku i nazwy akcentu, np. ,,eacute'' = ,,e'' + ,,acute''. Poniewa/z istnieje akcent o nazwie ,,dotaccent'', za prawid/low/a nale/za/loby uzna/c nazw/e ,,zdotaccent'' oraz ,,Zdotaccent''. -M Podstawowym krokiem jest ,,przet/lumaczenie'' pliku AFM na tymczasowey plik METAPOST-owy. Domy/slnie plik ten, a zatem i wynikowy plik TFM, dziedziczy nazw/e dyskow/a fontu. Parametr ,,M'' pozwala to zmieni/c. -N Domy/slnie nazwa pliku kodowania jest taka sama jak nazwa pliku METAPOST-owego. W wypadku instalowania rodziny font/ow zawieraj/acych te same zestawy znak/ow rozs/adnie jest utworzy/c jeden plik kodowania dla ca/lej rodziny. Parametr ,,N'' pozwala na specyfikacj/e nazwy pliku kodowania. -X Instalowany font mo/zna przeskalowa/c w poziomie -- parametr ,,X'' okre/sla wsp/o/lczynnik przeskalowania. Oczywi/scie oryginalny font PostScript-owy nie ulega zmianie, przeskalowanie jest uwzgl/ednione jedynie w pliku TFM i w informacji zawartej w pliku PSFONTS.MAP. Zbyt /smia/le u/zywanie tego parametru nie jest zalecane, bowiem deformacje afiniczne daj/a niezadawalaj/ace efekty z punku widzenia profesjonalnej typografii. -I Instalowany font mo/zna tak/ze pochyli/c -- parametr ,,I'' okre/sla wielko/s/c k/ata pochylenia (w stopniach). Uwagi o zbyt /smia/lym przeskalowywaniu poziomym dotycz/a r/ownie/z pochylania. -G Warto/sci/a tego parametru mo/ze by/c 0 lub 1; okre/sla on czy utworzy/c lokalnie nowy plik psfonts.map (warto/s/c 0), czy te/z skorzysta/c z istniej/acego ju/z, globalnego (st/ad G) pliku psfonts.map (warto/s/c 1), wskazywanego przez zmienn/a systemow/a TEXCONFIG. -B Do/l/aczany jest znak o podanym kodzie (o ile w foncie jest wolne miejsce) wraz z zestawem kern/ow umo/zliwiaj/acych neutralizacj/e odsadek wszystkich znak/ow obecnych w foncie. Je/zeli chodzi o polskie znaki diakrytyczne, to trudno si/e spodziewa/c, /zeby w og/olno/sci w fontach PostScript-owych mia/ly one przypisane kody zgodne z wymaganiami pakiet/ow TeX-owych, czyli uk/lad zgodny z uk/ladem font/ow PL czy EC. Raczej b/ed/a to uk/lady znak/ow z punktu widzenia TeX-a egzotyczne, takie jak np. CP-1250. Aby po/zeni/c ogie/n z wod/a, czyli TeX-a ze /swiatem windowsowym, po licznych, trwaj/acych /ladnych par/e lat debatach, wypracowany zosta/l tzw. ,,uk/lad QX'' okre/slaj/acy zestaw znak/ow oraz kody znak/ow dla potrzeb zastosowa/n windowsowych i TeX-owych. Oczywi/scie kody polskich znak/ow w uk/ladzie QX do zastosowa/n TeX-owych s/a zgodne z uk/ladem font/ow PL, czyli s/a przystosowane do wykorzystania od r/eki w MeX-u. Szczeg/o/lowe informacje na temat uk/ladu QX mo/zna znale/x/c w archiwum GUST lub CTAN: fonts/plsfonts/polish/qfonts/ Wraz z pakietem TOIL dystrybuowany jest plik E.QX zawieraj/acy informacj/e niezb/edn/a dla wygenerowania pliku *.tfm z polskimi znakami w uk/ladzie QX. W pewnym sensie uzupe/lnieniem pliku E.QX jest plik L.QX zawieraj/acy definicje stosownych ligatur dla uk/ladu QX. Aby zainstalowa/c font zawieraj/acy polskie znaki diakrytyczne, np. udost/epniony r/ownie/z na spotkaniu w Bachotku wiosn/a 1997 roku font PostScript-owy Quasi-Palladio, nale/za/loby u/zy/c polecenia systemowego: A2T _nazwa_fontu_ -L L.QX -E E.QX (W istocie Quasi-Palladio jest dystrybuowany wraz ze wszystkimi ,,dodatkami'' niezb/ednymi dla wykorzystania tego fontu w sk/ladzie TeX-owym.) Ze wzgl/edu na domniemanie, i/z powy/zsze polecenie b/edzie do/s/c cz/esto wykorzystywane, pakiet TOIL zawiera plik wsadowy a2tqx.bat, realizuj/acy powy/zsze polecenie. UWAGI O KONFIGURACJI: Skrypt TOILA.AWK (funkcja fix_const) zawiera zmienne definiuj/ace programy, z kt/orych pakiet TOIL korzysta: MF_CALL="mpost &mfplain" AWK_CALL="gawk" W razie potrzeby warto/sci tych zmiennych mo/zna dostosowa/c do konkretnego /srodowiska. W szczeg/olno/sci mo/zna skorzysta/c z METAFONT-a zamiast z METAPOST-a. W wersji domy/slnej pakiet TOIL dzia/la pod systemem MS-DOS. Aby pakiet poprawnie dzia/la/l w /srodowisku polskiej wersji Win95 nale/zy w pliku TOILA.AWK definicj/e function sys_copy(i, o) {return "echo F|xcopy " i " " o ">" TMP_TMP} zast/api/c definicj/a function sys_copy(i, o) {return "echo P|xcopy " i " " o ">" TMP_TMP} Trwaj/a pr/oby przeniesienia pakietu na inne platformy, na kt/orych istniej/a implementacje AWK-a i METAPOST-a (Linux, Windows NT, OS/2); dobrze by/loby doprowadzi/c do zgodno/sci z dystrybucj/a Web2c... ======================================================================= HISTORIA: 1.05.1997 -- wer. 1.00 pierwsza publiczna prezentacja na spotkanie GUST-u podczas spotkania ,,BachoTeX'97'' 6.05.1997 -- wer. 1.01 edycja uwzgl/edniaj/aca uwagi zebrane podczas spotkania ,,BachoTeX'97'' 7.01.1998 -- wer. 1.03 kilka b/l/ed/ow poprawionych, polska dokumentacja dodana, zmienne konfiguracyjne TMP_NAME, MF_CALL, and AWK_CALL przesuni/ete do pliku toila.awk (funkcja fix_const()) 27.01.1999 -- wer. 1.04 opcja MATHEMATIZE dost/epna z pliku CFG (domy/slnie nie wyst/epuje w pliku CFG; domy/slna warto/s/c 1); wprowadzony parametr ,B', powoduj/acy dodanie znaku o zadanym kodzie i zestawu kern/ow, pozwalaj/acych na neutralizacj/e odsadek 26.IV.1999 -- wer. 1.05 klauzula ,if exist' dodana w ,sys_copy' (Win95/98), zmiany dokumentacji i niekt/orych ustawie/n domy/slnych, wersja przygotowana na BachoTeX 1999 28.IV.2003 -- ver. 1.06 nieudost/epniona (na razie); adaptacja do system/ow Windows r/o/znej ma/sci 15.XII.2004 -- ver. 1.07 METAFONT zast/apiony METAPOST-em ======================================================================= KONIEC ,,0TOILPOL.INF''